Duurzaam water geven: zo help je planten de droogte door
Gelukkig heeft het hier net weer lekker geregend, een flinke bui die lekker zachtjes begon en lang aanhield. Ideaal! De bodem kan zo het regenwater goed opnemen en ook de diepere lagen bereiken. De afgelopen tijd moesten we aan de bak met water geven op de kwekerij. We zetten daarvoor de beregening in, zowel in de kas als op de pottenvelden. We gebruiken druppelslangen in de vollegrond en geven ook met de hand water: de broes aan de slang koppelen en gaan met die banaan. Zo kunnen we maatwerk leveren, want de ene plant wil het graag wat natter en de andere wat droger. In ons waterbassin vangen we regenwater op en komt het niet gebruikte beregeningswater weer terug. Zo kunnen we een flinke tijd vooruit zonder grondwater te hoeven gebruiken. Tijd voor watergeeftips, maar ook om twee veelgehoorde tips tegen het daglicht te houden. Op onze kwekerij zien we namelijk wat anders.
Stem je watermanagement af op je plek en situatie
Een gezonde plant in een gezonde bodem en op de juiste plek kan na verloop van tijd zelf prima aan water komen. Bij nieuwe aanplant moet je in ieder geval in het eerste jaar na aanplanten water geven, als het een paar weken niet regent. We hebben een aantal situaties voor je op een rij gezet waarbij je een extra oogje in het zeil moet houden:
- Je hebt een grondsoort met weinig organische stof
- De bodem droogt uit door wind
- Je hebt de bodem net bewerkt
- Je hebt een nieuwe plant tussen bestaande, grote beplanting geplant
- De bodem is niet bedekt met mulch of planten
- De bodem is verdicht
- De plant wortelt oppervlakkig
- Planten in pot
Hoe je water geeft maakt ook groot verschil, zowel in hoe je plant profiteert van jouw inspanning als in het zuinig met water omgaan.
Duurzaam en effectief water geven aan je planten doe je zo:
1. Geef diep en veel water, niet vaak en weinig. Zo stimuleer je jouw plant om dieper te wortelen en zelf ook op zoek te gaan naar water. Deze tip geldt ook voor druppelslangen of zweetslangen. Zet deze af en toe een langere tijd aan en niet dagelijks even. Bij droogte houden wij 1 tot 2 keer per week aan bij nieuwe aanplant.
2. Gebruik een gieter of broeskop, zo voorkom je dat de bodem dichtslaat.
3. Loopt het water direct weg van de toplaag, herhaal het water geven dan een aantal keer kort achter elkaar zodat de toplaag weer vochtig wordt en water kan opnemen. Zo kan het water uiteindelijk weer wegzakken in de bodem. Een bodem die geen water opneemt noemen we hydrofoob en heeft dan echt even wat extra aandacht nodig.
4. Mulch! Mulchen verhoogt het aandeel organische stof in de bodem. Je bodem kan het water beter vasthouden (organische stof werkt als een spons), de bodem slaat minder dicht en droogt minder snel uit.
5. Plant je een nieuwe plant? Dompel de potkluit voor het planten onder in een bak met water en wacht tot je geen bubbels meer ziet. De potkluit is dan verzadigd en gaat lekker vochtig de grond in. Geef direct na het planten ook water. Zo sluiten de potkluit en de aarde weer goed op elkaar aan en kunnen de wortels contact maken met de bodem.
6. Geef ook water na een kort regenbuitje. De toplaag is dan vaak al vochtig, dus neemt water beter op en het water kan beter doordringen naar diepere lagen.
7. Geef in ieder geval het eerste jaar jouw nieuwe aanplant water tijdens drogere periodes. Afhankelijk van de conditie van de bodem, de grondwaterstand, het aantal zonuren op die plek en nog een aantal factoren bepaal je of water geven nog nodig is.
8. Wees liever te vroeg met water geven, dan te laat. Ziet je plant er droog uit, dan is het moeilijk om de schade weer te herstellen. Overigens, als een plant midden op een hete dag slap hangt, kan hij er ‘s avonds weer fit uitzien. De slappe bladeren zijn een tactiek van de plant zelf om water te besparen. Bij bruine randjes of knisperende blaadjes heb je echt te lang gewacht met water geven.
9. Kies je planten bij je plek. Hulp nodig? Kom plantwinkelen op de kwekerij of gebruik de filters (grondsoort, vochtbehoefte) in onze webshop.
10. Observeer en leer je bodem en plant kennen!
11. Bij grotere projecten is het slim om te profiteren van de ideale plantperiode voor bomen, struiken en hagen: het najaar en de winter. Zo kunnen planten nog lekker wortelen, voordat er een droge lente of hete zomer aanbreekt en hoef je minder water te geven.
Fruitstruiken en fruitbomen water geven
Een oppervlakkig wortelende plant, zoals blauwe bes, groeit en produceert beter als je hem regelmatig water geeft tijdens droge periodes. Een druppelslang is dan ideaal. Ook kersen, appelbomen, frambozen, bramen, kruisbessen, aardbeien en aalbessen wortelen ondiep. Bij droogtestress ontwikkelen de bloemen zich niet of laten de planten vroegtijdig hun vruchten vallen.
Schrik niet als een boom tijdens extreme droogte vroegtijdig z’n blad laat vallen. Krenten laten als overlevingsmechanisme hun blad vallen na een lange, droge periode. Hoewel je zo prachtige herfstkleur misloopt, overleeft de plant prima.
Geef jonge bomen na een regenbui wél water tijdens een verder droge periode. Het regenwater sijpelt langs de kroon weg en de wortels lopen zo alsnog het water mis. Bij jonge bomen is de kroon namelijk vaak groter dan het wortelgestel en functioneert de kroon als paraplu.
Bladverbranding door water geven?
We geven al ruim 25 jaar water en het kan aan ons liggen, maar wij hebben het nog nooit gezien. Je leest het overal: geef op zonnige dagen niet midden op de dag water, want dan kunnen de bladeren van de plant verbranden.
Uit duurzaamheidsoogpunt kun je inderdaad beter niet op het heetste of zonnigste moment van de dag water geven. Het water zal dan sneller verdampen. Op de kwekerij hebben we niet altijd de keuze om op het ideale moment water te geven. Zaailingen moeten ook midden op de dag water krijgen. Met zoveel planten is het tijdtechnisch ook niet haalbaar om alleen ‘s morgens of ‘s avonds water te geven. Dus wij geven in de kas, in de plantenwinkel en op de pottenvelden ook midden op de dag water. Voor bladverbranding door water geven zijn we niet bang, want we hebben het simpelweg nog nooit gezien.
Bladverbranding bestaat wel, maar komt dan voornamelijk door te veel meststoffen in het water of in de bodem of door een te veel of tekort aan water.
Alleen water geven aan de voet van de plant?
Nog een tip waar wij onze eigen draai aan geven: geef alleen water aan de voet van de plant. Dit is inderdaad weer slim vanuit duurzaamheidsoogpunt. Je geeft zo doelgericht water en verkleint de kans op verdamping. In de vollegrond werken wij daarom met druppelslangen. Een regenbui houdt met deze tip geen rekening en wij ook niet als we onze potplanten beregenen. We zetten de planten voldoende uit elkaar, zodat schimmel geen kans krijgt bij schimmelgevoelige planten. De wind doet de rest.
Regenton, grondwater, slootwater of kraanwater?
Water is water, toch? Regenwater heeft altijd onze voorkeur. Dit is het meest duurzaam en planten groeien er goed op. Wij vangen zoveel mogelijk regenwater op in ons bassin. Daarnaast proberen we zoveel mogelijk regenwater vast te houden op ons perceel door middel van wadi’s. Als de bodem van het bassin in zicht is, vullen we aan met grondwater. We proberen dit te voorkomen, want de grondwaterstand zakt sneller dan dat het weer aangevuld wordt. Voor de beplanting en het bodemleven is het op langere termijn van belang dat de grondwaterstand stabiel blijft.
Hopelijk hebben we je met deze blog niet van de regen in de drup geholpen, maar heb je nu voldoende houvast om jouw planten tijdens droogte in het groeiseizoen te bewateren. Kom langs in de plantenwinkel op onze kwekerij en we helpen je graag bij het kiezen van een geschikte plant voor jouw plek. Stel dan gerust ook je vragen over water geven.
